Otoyol Gürültü Bariyerleri ile Gürültüden Elektrik Üretmek Mümkün mü?
ABD Federal Otoyol İdaresi (Federal Highway Administration-FHWD) tanımına göre gürültü, istenmeyen ses demektir. Gürültünün çok fazla kaynağı olabileceği halde otoban gürültüsü, aralarında en yaygın olanı ve kaçınılması en zor olanıdır. Gürültüden korunmanın en etkili yöntemi ise gürültü bariyerleridir. Gürültü bariyerlerine olan ilgi, modern şehir hayatının getirdiği zorluklar karşısında, sürekli gelişmekte olan teknoloji sayesinde, her geçen gün artmaktadır.
Bugüne kadar sizlere birçok yazımızda gürültünün zararları ve bu zararların insan hayatına olumsuz etkileri hakkında bilgi verip durduk. Peki gürültünün hiç faydalı bir yanı yok mu? Gürültüden herhangi bir kazanç sağlanabilir mi? Aslında gürültünün faydalı yanları yönelik daha önce bir makale yayınlamıştık. Fakat bugün, bu sorulara yanıt olarak size gürültüden elektrik üretmek hakkında güzel bir makale hazırladık.
Gürültü Bariyerleri ile Gürültüden Elektrik Üretimi
Gürültüden elektrik üretimi derken aslında yeni bir şeyden bahsetmiyoruz. Gürültüden, ya da daha doğrusu ses dalgalarından elektrik üretimi mümkündür. Ses dalgaları bir çeşit enerji kaynağıdır ve elektrik enerjisine çevrilebilir. Ancak, bu üretim için çok güçlü ses dalgalarına ihtiyaç vardır ve bunlarla bile çok az elektrik enerjisi üretilebilir. Bu nedenle de ses dalgasından elektrik üretimi teknolojisi ve çalışmaları şu anda henüz emekleme aşamasındadır.
Ancak bizim bahsettiğimiz elektrik üretimi, gürültü bariyerleri veya diğer bilinen adıyla ses bariyerlerinin belirlenen bölümlerine kurulacak güneş enerjisi panelleri yardımıyla elektrik üretimidir. Aslında yapılan iş geleneksel fotovoltaik güneş panelleri ile elektrik üretimidir. Ancak bu panellerin kurulum yeri ve konumlarına yönelik çeşitli araştırmalar yapılmaktadır.
Fotovoltaik Gürültü Bariyerleri Nedir?
Aslında gürültü bariyerleri ve fotovoltaik gürültü bariyerleri, innovatif olmakla birlikte, yeni kavramlar değildir. ABD’de otoyol gürültüsü 1960’lı yılların başında bir sorun olarak algılanmış ve ilk bariyer örnekleri inşa edilmiştir. Bugün gürültü bariyerleri çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Yalnızca ABD’de 3000 milden fazla bariyer inşa edilmiştir.
Otoyol ses bariyeri, aslında ses dalgalarının yayılmasını engellemeye yönelik inşa edilen/kullanılan engellerdir. Bu engeller doğal (küçük tepe, toprak veya ağaç) olabileceği gibi yapay engeller de olabilir. Yapay engellerde eskiden beri ahşap, beton, metal veya muhtelif başka malzemeler kullanılır. Günümüzde ise gürültü bariyerleri ses yalıtımı, ya da ses dalgalarının emilimi de göz önünde bulundurularak, Hatko Firması olarak da üretmekte olduğumuz gibi, kauçuk malzemeden üretilmektedirler.
Gürültü bariyeri inşası karmaşık ve disiplinler arası koordinasyon gerektiren bir işlemdir.
Gürültü bariyeri kurulumu için;
- Ulaştırma planlamacı,
- Çevre mühendisi,
- Peyzaj uzmanı veya mimarı,
- İnşaat mühendisi,
- Fizik (akustik branşı) mühendisi,
- Yapı mühendisi.
nin birlikte planlama ve inşaat faaliyetlerini yürütmesi gerekir.
Gürültü bariyeri inşasında planlamacılar farklı amaçlar ve etkenleri göz önünde bulundurmak zorundadır. Gürültü bariyerleri ses düzeyini azaltırken çevreyle uyumlu olmalı, aynı zamanda da maliyet etki olmalıdır. Bu amaçlar doğrultusunda gürültü bariyerlerinden ayrıca sel suyu engelleyici, hava kirliliği önleme ve elektrik üretimi gibi amaçlarla da faydalanılmıştır.
Fotovoltaik ile Elektrik Üretimi
Fotovoltaik gürültü bariyerleri, ya da literatürdeki adıyla PVNBs (Photovoltaic Noise Barriers‘in kısaltması) gürültü bariyerleri ile geleneksel fotovoltaik güneş enejisi sistemlerinin bir kombinasyonudur. Aslında mantık çok basittir. Gürültü bariyerleri yapısı itibari ile rahat bir kurulum alanına sahip olduğu, çevresel faktörlerden (şehir etkenleri) fazlaca etkilenmediği için fotovoltaik sistemlerin kurulması için gayet uygundurlar. Madem ki gürültü panelleri kuruluyor, ve bu paneller uzun yıllar güneş altında, dış etkenlerden etkilenmeden duruyorlarsa; bunlara güneş enerjisi panelleri eklenerek durdukları yerden para kazandırmaları verimli olacaktır.
Aslında bu fikir yeni bir fikir de değildir. Bu sistem ilk defa 1989 yılında İsviçre’de denenmiş ve başarılı olmuştur. Bugün birçok ülkede fotovoltaik gürültü bariyerleri mevcuttur ve elektrik üretiminde faydalanılmaktadır. Günümüzde bu teknolojiyi geliştirmeye yönelik çalışmalar mevcuttur. Bu alanda;
- Fotovoltaik cam,
- Fotovoltaik ince film,
- Yarı saydam fotovoltaik,
- Parlak Güneş Yoğunlaştırıcı (Luminescent Solar Concentrators-LSC)
geliştirilmekte olan yeni teknolojilerdir. Bu teknolojiler hakkında da başka bir makalede bahsedeceğiz.
Hatko olarak bugün en son teknolojiye sahip en kaliteli gürültü bariyeri panelleri üretiyoruz. Üretmekle kalmayıp, dünyadaki gelişmeleri de yakından takip ediyor, AR-GE çalışmalarıyla kendimizi her geçen gün yeniliyoruz. Gürültü bariyerleri sektörü her geçen gün daha fazla gelişmekte ve yaygılaşmaktadır. Biz de gelişen ihtiyaçlara karşılık verebilmek üzere kendimizi daima daha iyiye daha kaliteli olana doğru yönlendirmeye devam ediyoruz ve edeceğiz.
